ANG analyseerde aan de hand van de 3-30-300 regel de boomkronen en groene ruimte in opdracht van de gemeente West Betuwe. Hun doel? Het opstellen van een nieuw bomenbeleidsplan en het creëren van gericht groenbeleid. Door middel van geodata-analyse bracht ANG de huidige stand van zaken helder in kaart.
Nieuwe lente, nieuw stedelijk groen
De lente is aangebroken voor het onderwerp stedelijk groen. Lang geleden is er gezaaid door onderzoekers die hier het belang al van inzagen. Jaren van relatieve stilte volgden, maar doordat de gevolgen van klimaatverandering steeds duidelijker zichtbaar worden, komt het thema tot bloei. Hitterecords, overstromingen en uitstervende diersoorten zijn een paar van deze gevolgen en ze worden een steeds groter probleem. Dat groen in de stad kan zorgen voor verkoeling, waterberging en een hogere biodiversiteit wordt daardoor steeds bekender en relevanter.
3-30-300 regel
Redenen voor beleidsmakers om met het onderwerp aan de slag te gaan, zo ook in de gemeente West Betuwe. De opdracht voor team Geo van ANG luidde om een nieuw bomenbeleidsplan op te stellen met als uitgangspunt de 3-30-300 regel. Deze vuistregel is ontwikkeld door hoogleraar Cecil Konijnendijk en bedoeld als richtlijn voor het ontwikkelen van stedelijk groen. In het kort betekent het dat vanaf de plek waar je woont, werkt of studeert:
- je 3 substantiële bomen moet kunnen zien,
- 30% van de buurt of wijk bedekt is door boomkronen,
- en de loopafstand tot een park maximaal 300 meter is.
Aanpak ANG
De basis voor de uitwerking van de regel is het door ANG ontwikkelde AI-model dat automatisch boomkronen detecteert. De belangrijkste input voor het model zijn luchtfoto’s en de hoogtekaart (AHN). De gemeente West Betuwe voorzag ons van drempelwaardes voor de gewenste boomhoogte en kroonoppervlak. Door de uitkomst van het model te combineren met de BAG is het aantal boomkronen binnen 25 meter van een pand in kaart gebracht. Daarmee is bepaald of een pand aan de 3-regel voldoet.
Het bedekkingspercentage door boomkronen per buurt is berekend met behulp van de CBS-buurtgrenzen. De buurt had voorkeur boven de wijk omdat ook de ‘Maatlat klimaatadaptieve groene gebouwde omgeving’ hiervan uitgaat.
Om de 300-regel te kunnen berekenen, is eerst bepaald waar groene parken en gebieden liggen. Dat is gedaan op basis van de BGT, aangevuld met gegevens uit de TOP10NL en het groenbeheersysteem (BOR) van de gemeente. Vervolgens is er een netwerkanalyse uitgevoerd waarbij voor elk pand bepaald is of er groene ruimte bereikbaar is binnen 300 meter.
De laatste stap was het samenvoegen van de regels voor elk pand in de gemeente. In het geleverde GIS- bestand is voor elk pand te zien aan hoeveel regels het voldoet.
Verdere analyse
De nulmeting van het groen in de gemeente kan gebruikt worden voor verdere analyse als er extra databronnen aan gekoppeld worden. Voor de gemeente West Betuwe zijn de bomen gecombineerd met eigendomsklassen uit kadastrale data (BRK). Masja van Ingen, adviseur groen van de gemeente West Betuwe, zegt hierover: “We hebben een goede indruk gekregen hoeveel bomen, op gemeentegrond, er in iedere kern extra nodig zijn om in 2050 aan de 30-regel te voldoen. Hiermee kunnen we voor iedere kern een plan van aanpak maken, wat aansluit op het kerngericht werken in gemeente West Betuwe.” Een andere mogelijkheid is om persoonsgegevens (BRP) te koppelen om voor specifieke doelgroepen (bijvoorbeeld) de afstand tot groen in kaart te brengen.
Toekomst Geo AI
Ondertussen ontwikkelen we nog veel meer AI-modellen. Voor groen en klimaatbeleid gaat het om modellen voor de detectie van zonnepanelen, sedumdaken en voor de verhouding groen-grijs-blauw in de gemeente. Maar er zijn ook modellen voor de detectie van dakkapellen en veranderingen in BAG- en BGT-panden in relatie tot de WOZ-waarde. Allemaal met als doel om gemeenten te ondersteunen in een goede en snelle registratie van hun geodata en het opstellen van datagedreven toekomstbestendig beleid.
Meer weten?
Ben je nieuwsgierig naar wat Geo-informatie of AI-modellen kunnen beteken voor jouw organisatie? Neem dan contact op met Martijn Pellegrom, Manager Geo-informatie bij ANG (06 47 111 740).
