Vandaag, donderdag 25 mei 2023, is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) alweer vijf jaar van kracht. De privacywetgeving leeft onder zowel burgers als binnen overheidsinstanties. Er is dan ook meer aandacht voor de bescherming van persoonsgegevens en de privacy van burgers. Steeds vaker vragen verschillende afdelingen binnen gemeenten aan de heffingsambtenaar om bepaalde (persoons)gegevens die worden gebruikt voor de belastingheffing te overleggen. Het gaat dan bijvoorbeeld om naw-gegevens van huiseigenaren. Een vaak gehoorde reactie hierop is: ‘Nee, dat mag ik niet op grond van de AVG’. Maar is dat ook altijd zo?
Algemene verordening persoonsgegevens
In de Grondwet is het recht op privacy beschermd: ‘Ieder heeft, behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen, recht op eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer.’ De uitwerking van het recht op privacy is in andere wetten geregeld. De meest bekende en belangrijkste regels zijn vastgelegd in de AVG. Het doel van de AVG is het beschermen van personen in verband met de verwerking van hun (persoons)gegevens. Persoonsgegevens mogen alleen worden verwerkt in overeenstemming met de wet. De AVG vereist bijvoorbeeld dat voor de verwerking van persoonsgegevens én voor het verstrekken van persoonsgegevens aan derden een grondslag is vereist. Zonder grondslag geen rechtmatige verwerking. Voor het door de heffingsambtenaar overleggen van persoonsgegevens aan andere afdelingen binnen de gemeente is dan ook een rechtmatige grondslag vereist. Hierbij kan worden gedacht aan twee grondslagen: een wettelijke verplichting of de noodzakelijkheid voor het uitoefenen van een publiekelijke taak of openbaar gezag.
Geheimhoudingsverplichting Algemene wet inzake rijksbelastingen
Naast de bescherming van persoonsgegevens uit de AVG is de geheimhoudingsverplichting uit artikel 67 Awr in dit soort situaties van belang. Dit artikel regelt niet alleen de geheimhouding tegenover personen of instanties buiten de overheid, maar ook tussen ambtenaren en verschillende afdelingen binnen eenzelfde overheidsinstantie. De geheimhoudingsverplichting beoogt de privacy van belastingplichtigen te beschermen. Daarnaast zou de geheimhoudingsverplichting ervoor moeten zorgen dat personen niet moeten worden weerhouden van het verstrekken van gegevens. Burgers moeten er immers vanuit kunnen gaan dat aan de overheid verstrekte (persoons)gegevens alleen worden gebruikt voor de belastingheffing en niet voor andere doeleinden. Dit wordt ‘doelbinding’ genoemd en is ook in artikel 9 van de AVG vastgelegd. Als de informatie wel voor andere doeleinden wordt gebruikt, bestaat de kans dat personen informatie zouden achterhouden.
Belangenafweging
Uit de parlementaire stukken blijkt dat de AVG, net als diens voorloper de Wet bescherming persoonsgegevens, de mogelijkheid openlaat om gegevens te gebruiken ten behoeve van een publiekrechtelijke taak die door een ander bestuursorgaan wordt verricht. De AVG leidt dus niet zonder meer tot een strijd met de geheimhoudingsverplichting uit de Awr. Uiteraard dient altijd een goede belangenafweging te worden gemaakt.
Juridisch Advies
Het Juridisch Advies Team van ANG staat klaar om vraagstukken rondom de AVG op te pakken. Onze Functionaris Gegevensbescherming Anne Verstraeten heeft veel praktijkervaring en kan ook ingeschakeld worden op basis van een zogenaamde strippenkaartconstructie. Dit zorgt voor advies op maat op het juiste moment. Meer weten? Bel 0348 47 11 77 of mail Anne Verstraeten.