Er zijn verschillende manieren voor het heffen van de (water)toeristenbelasting. Dit kan op basis van het werkelijk aantal overnachtingen, per persoon per nacht. Of met een forfaitaire berekeningswijze. Maar wat houdt dat laatste nu eigenlijk in?
Forfaitaire heffingen
Een forfaitaire berekeningswijze kan worden toegepast bij bijvoorbeeld campings, recreatieparken en havens met vaste standplaatsen en/of vaste ligplaatsen. In de praktijk blijkt dat het bijhouden en bepalen van de werkelijke aantallen lastig uitvoerbaar is voor deze locaties. Deze plaatsen worden vaak voor een jaar of seizoen gehuurd en gebruikt en gasten kunnen komen en gaan wanneer zij willen, met wisselende aantallen. Dit maakt het bijna onmogelijk voor ondernemers om het werkelijke aantal overnachtingen nauwkeurig bij te houden. Voor heffingsambtenaren is het dan ook lastig om deze administratie te controleren op juistheid en volledigheid.
Gemiddelden als basis voor forfaitaire heffingen
Het forfait voor een bepaalde verblijfsvorm wordt daarom gebaseerd op een gemiddelde. Dit gemiddelde wordt lokaal vastgesteld op basis van de bezetting en het verblijfsritme per accommodatie per arrangementsvorm, zoals een jaarplaats of een seizoenplaats. De gemeente moet de rekensleutels voor de forfaitaire berekeningswijze onderbouwen met een lokaal onderzoek dat voldoet aan de strenge eisen van de Hoge Raad. Als dit onderzoek betrouwbaar is, wordt het hanteren van een gemiddelde geaccepteerd.
Uitdagingen van forfaitaire onderzoeken
In de huidige tijd, met meer aandacht voor privacy en snelle communicatie via sociale media, wordt het steeds moeilijker om een dergelijk onderzoek goed uit te voeren met een betrouwbaar resultaat. Dit brengt uitdagingen met zich mee voor gemeenten die willen voldoen aan de eisen voor forfaitaire berekeningen.
Vaste tarieven als alternatief
Een alternatief voor de forfaitaire berekeningswijze is het gebruik van vaste tarieven voor plaatsen die moeilijk op basis van de werkelijke aantallen kunnen worden getoetst. Een stelsel van vaste tarieven wordt door de rechtspraak minder streng getoetst. De bevoegdheden van de gemeenteraad worden daarbij voorop gesteld en er wordt vooral gekeken of het toegepaste tarief niet tot onredelijke of willekeurige belastingheffing leidt. De onderbouwing van de onderscheidenlijke vaste tarieven kan in samenwerking met de branche, eventueel ondersteund door een belangenvertegenwoordiger zoals de Hiswa-Recron, worden gedaan en onderhouden.
Voordelen van vaste tarieven
Het gebruik van een stelsel van vaste tarieven heeft verschillende voordelen. Het is eenvoudiger te implementeren en administratief minder complex, omdat het gebaseerd is op vaste tarieven in plaats van variabele factoren. Het biedt voorspelbaarheid voor zowel accommodatie-aanbieders als gasten, omdat het tarief van tevoren bekend is.
Mogelijke nadelen en aanbevelingen
Hoewel een stelsel van vaste tarieven voordelen biedt, kan het ook leiden tot situaties waarin individuele omstandigheden niet volledig worden weerspiegeld, vooral als het tarief niet nauwkeurig is in verhouding tot het werkelijke gebruik van toeristische voorzieningen. Om dit nadeel tegen te gaan, adviseert ANG om als gemeente vooral in gesprek te blijven met de recreatieondernemers binnen de gemeente. Tijdens deze gesprekken kunnen de onderliggende aantallen, de in gebruik zijnde arrangementen en tarieven worden geëvalueerd en gecontroleerd. Deze gesprekken zorgen ervoor dat de tarieven blijven overeenkomen met de werkelijke aantallen.
Conclusie
Het kiezen tussen een forfaitaire berekeningswijze en een stelsel van vaste tarieven hangt af van verschillende factoren, waaronder administratieve haalbaarheid en nauwkeurigheid. Door open communicatie en samenwerking met lokale ondernemers kunnen gemeenten een rechtvaardig en efficiënt systeem voor toeristenbelasting implementeren.
Neem voor meer informatie over (het herzien van) de forfaitaire berekeningswijze en de ondersteuning die ANG hierin biedt, contact op met Vincent Maltha of Esmée Kuijer.
